"Answer is HERE สถิตินี้มีคำตอบ" EP.2 Reference variable
มาต่อกันใน EP ที่ 2 กับ AMOS series วันนี้มานำเสนอปัญหา "Reference variable" ปัญหานี้จะมีโอกาสเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อ เราลืม Fix 1 ไว้ที่เส้น Observed ใน Latent นั้นๆ
แต่ถามว่า จะเกิดกรณีเช่นนี้ได้เมื่อไหร่บ้าง ก็พอจะเกิดในบางกรณีดังนี้
วาดโมเดลเอง โดยที่ไม่ได้ใช้ tools "Draw a Latent" เนื่องจากถ้าใช้เครื่องมือนี้ในการวาดองค์ประกอบ ก็ยากที่จะเกิดปัญหานี้ เพราะโปรแกรมจะบังคับใส่ 1 มาให้เสมอ
ในกรณีที่ลบตัวแปร แล้วเป็นตัวแปรที่ถูกกำกับ 1 ไว้แล้ว
กรณีที่เป็น Second Order โปรแกรมจะมอง First order นั้น เหมือนเป็น Observed จึงต้องมีการ fix 1 ไว้เช่นกัน
เราสามารถเรียกง่ายๆ กันว่า Fix ค่า จะตามด้วยตัวเลขต่างๆ เป็นค่าเท่าไรนั้นก็ขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่เราจะทำการ fix ครับ แต่ในภาษาสถิติ เราเรียกกันว่า "Reference variable หรือ Marker variable"
ลองดูรุปกัน
รูปด้านบนนี้ คือ Reference variable ที่ถูกกำหนดค่าเป็น 1 ในแต่ละองค์ประกอบ ถ้าถูกกำหนดเช่นนี้แล้ว ก็จะไม่มีปัญหาอะไร สามารถทำงานได้อย่างปกติ แต่ปัญหาจะเกิดขึ้นหาก ไม่ไมีการกำหนดค่าไว้ ซึ่งปัญหาที่เกิดขึ้น จะเป็นเช่นนี้
ตรงนี้ เป็นการแจ้ง error ว่า การที่เราไม่กำหนดค่านั้น ทำให้โมเดลไม่สามารถดำเนินการต่อได้ โปรแกรมใช้คำว่า Unidentified เนื่องจากเป็นข้อกำหนดทางสถิติเพื่อทำให้ parameter ในโมเดลนั้นยังคงอยู่ครบ แต่พอเราไม่กำหนดค่า ก็จะทำให้โมเดลมีโอกาสเกิด unidentified ได้ (ความเป็นจริงโมเดลตัวอย่างที่มี 5 observed ต่อ 1 latent นั้น จะยังไม่เกิดปัญหานี้ แต่ว่าโปรแกรม AMOS นั้น จะบังคับไปเลย ฉะนั้น ถ้าเราไม่กำหนด ก็จะทำงานต่อไม่ได้
แต่ AMOS จะบอกแค่ว่าต้องไป impose 1 constraint แต่ไม่ได้บอกว่า ณ จุดใด อย่างไร เราต้องรู้เอง
เราสามารถเข้าไปกำหนดค่าได้ โดยการคลิกที่เส้นที่ต้องการแล้วเลือก tab parameter เพื่อกำหนดค่า regression weight เป็น 1
เมื่อกำหนดค่าใน observed 1 ตัวภายใต้องค์ประกอบนั้นๆ แล้ว ก็จะสามารถวิเคราะห์โมเดลต่อได้
และนี่ก็เป็นอีกปัญหา ที่อาจพบเจอได้ และถ้าเราไม่เข้าใจในเรื่องสถิติของการวิเคราะห์ CFA SEM นี้ ก็จะทำให้เรา งง และไม่สามารถลุยงานต่อได้
หากสนใจเรียน CFA SEM ด้วย AMOS สามารถติดต่อสอบถามเข้ามาได้ในทุกช่องทางเลยนะครับ
ร่วมติดตามได้ทุกช่องทาง
follow or subscribe in any channel
tel.086-555-5949
line: @SmartResearchThai
Blockdit: SmartResearchThai
Youtube: SmartResearchThai
Facebook: SmartResearchThai